Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklara Nasıl Yaklaşılmalı?

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), bireylerin sosyal iletişim, davranış ve ilgi alanlarında farklılıklar yaşadığı nöro-gelişimsel bir durumdur. Ancak bu farklılık, bir eksiklik değil; sadece dünyayı algılama biçiminde bir çeşitliliktir. Ailelerin ve eğitimcilerin doğru yaklaşımı sayesinde otizmli bireyler potansiyellerini en iyi şekilde ortaya koyabilirler.

Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?

Otizm, yaşamın ilk yıllarında kendini belli eden ve bireyin iletişim kurma, ilişki geliştirme ve çevresine uygun şekilde davranma becerilerinde güçlük yaşamasına neden olan gelişimsel bir farklılıktır.

Her otizmli birey birbirinden farklıdır. Bu yüzden de “spektrum” kelimesi kullanılır. Bazı çocuklar sadece sosyal ipuçlarını algılamakta zorlanırken, bazıları konuşma güçlüğü ya da tekrarlayıcı davranışlar sergileyebilir.

Otizmli Çocuklarda Yaygın Görülen Davranışlar

• Göz teması kurmaktan kaçınma
• Aynı kelime ya da hareketi tekrar etme (örneğin, el çırpma)
• Oyuncaklarla alışılmışın dışında oynama
• Takıntılı şekilde belirli konulara ilgi duyma (örneğin sadece harfler, trenler, su şişeleri)
• Rutinlerdeki değişikliklere karşı yoğun tepki verme
• Ses, ışık veya dokunmaya aşırı duyarlılık

Örnek:
4 yaşındaki Duru, saatlerce yalnız başına dönen nesneleri izliyor ve birine adıyla seslenildiğinde yanıt vermiyordu. Ailesi bu davranışları “utangaçlık” olarak değerlendirmişti. Ancak bir uzman değerlendirmesi sonrası Duru'ya otizm spektrum bozukluğu tanısı kondu. Yapılandırılmış bireysel eğitimle bugün Duru sosyal oyunlara daha açık ve iletişime katılmaya istekli hale geldi.

Aileler Otizmli Çocuklara Nasıl Yaklaşmalı?

Otizmli çocuklarla iletişim kurarken sabır, süreklilik ve şefkat temel taşlardır. Aşağıdaki öneriler, günlük hayatta size yardımcı olabilir:

1. Net ve Basit Konuşun

Karışık cümleler yerine kısa, açık ve doğrudan yönergeler verin. “Oyuncaklarını sepete koyar mısın?” gibi.

2. Göz Teması Kurmaya Zorlamayın

Bazı çocuklar için göz teması rahatsız edici olabilir. Zorlamak yerine yanında bulunup yumuşak tonla konuşun.

3. Rutinlere Saygı Gösterin

Rutin değişiklikleri önceden anlatın. Örneğin “Bugün parka gitmeyeceğiz ama birlikte oyun oynayabiliriz” demek faydalı olur.

4. İlgi Alanlarını Kullanarak İletişim Kurun

Eğer çocuğunuz trenlere ilgi duyuyorsa, eğitim oyunlarını trenler üzerinden kurgulamak ilgisini çekebilir.

5. Küçük Gelişimleri Kutlayın

Otizmli çocuklar için bir kelime söylemek, el sallamak ya da paylaşmak çok büyük bir gelişmedir. Bu anları övgüyle desteklemek motivasyonu artırır.

Eğitim ve Terapi Süreci Nasıldır?

Otizm spektrum bozukluğu için bireyselleştirilmiş eğitim programları (BEP) büyük önem taşır. Her çocuğun güçlü ve desteklenmesi gereken yönleri analiz edilerek özel bir yol haritası çizilir.

Merkezimizde sunduğumuz bazı destek hizmetleri:

• Erken müdahale programları (2-6 yaş)
• Dil ve konuşma terapisi
• Duyu bütünleme çalışmaları
• Görsel destekli öğrenme
• Aile eğitimi ve rehberlik

Otizmli Bir Çocuğun Gelişim Öyküsü: Ali’nin Hikayesi

Ali, 3 yaşındayken hala konuşamıyor ve oyuncakları sıraya dizmek dışında başka bir oyun oynamıyordu. Ailesi bu davranışları fark edip bize başvurdu. Uygulamalı davranış analizi (ABA), ergoterapi ve oyun terapisi destekli programlarla 1 yıl içinde Ali basit yönergelere yanıt verir hale geldi. Şimdi hem ailesiyle hem yaşıtlarıyla daha fazla etkileşim kurabiliyor.

Beyaz Merdiven'de Otizm Destek Programları

Beyaz Merdiven Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi olarak otizmli çocuklar için güvenli, kapsayıcı ve yapılandırılmış bir eğitim ortamı sunuyoruz.

📌 Hizmetlerimiz:

• Uzman terapistlerle birebir eğitim
• Aile danışmanlığı ve bilgilendirme toplantıları
• Günlük yaşam becerileri kazandırmaya yönelik programlar
• Gelişim takip raporları ile periyodik değerlendirme

Otizm bir eksiklik değil, bir farkındalıktır. Doğru yaklaşımla her çocuk potansiyeline ulaşabilir. Aileler olarak bu yolculukta sabırlı ve bilinçli olmak en büyük destektir. Unutmayın: Çocuğunuzu değiştirmeye değil, onu anlamaya çalışın.

📞 Otizm destek programlarımız ve bireysel danışmanlık hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.